Omurilik felci, omuriliğin herhangi bir nedenle hasarlanması sonucu meydana gelir. Omurilik, beyin ve vücudun geri kalanı arasında iletişimi sağlayan ana sinir demetidir. Beyinde üretilen hareket sinyallerini vücudun diğer kısımlarına (örneğin kol ve bacağa) iletir. Ayrıca vücudumuzun diğer kısımlarından dokunma duyusu gibi hisleri alarak beyne iletir.
Omurilik, omurga kemikleri tarafından çevrelenir ve korunur. Omurgayı etkileyen travmalar, omuriliğin hastalıkları, omurilik çevresi kemik – yumuşak doku – damarlardaki hasarlar omurilik yaralanmasına ve omurilik felcine yol açabilmektedir.
Omurgada oluşan kırıklar her zaman omuriliği etkilemeyebilir. Yaralanmaların çoğunda ise omurilik tamamen kesilmez, kısmi olarak hasarlanır. Omurilik yaralanması, genellikle hasar seviyesinin altında hareket ve his kaybına yol açar.
Omurilik Felci Neden Olur?
- Düşmeler,
- Araç içi trafik kazaları,
- Motorsiklet kazaları,
- Spor yaralanmaları,
- Ateşli silah yaralanmaları,
- Omurilik iltihabı (transvers miyelit),
- Çocuk felci veya spina bifida gibi hastalıklar omurilik felcine neden olabilir.
Omurilik Felci Belirtileri Nelerdir?
Omurilik felcinde çeşitli belirtiler görülebilmektedir. Oluşan belirtiler, yaralanma bölgesi ve hasarın şiddetine göre farklılık gösterir. İki tür omurilik yaralanması vardır: Komplet yaralanma ve inkomplet yaralanma.
- Komplet yaralanmada; kişi, hasar seviyesinin altındaki tüm duyu ve motor fonksiyonlarını kaybeder.
- İnkomplet yaralanmada ise; hasar seviyesinin altında bazı fonksiyonlar korunmuştur.
Omurilikte oluşan hasarın seviyesine göre, kişide quadripleji veya parapleji denilen felç tabloları oluşabilir. Quadripleji her iki kol ve bacağın felç olduğu tablodur. Parapleji ise kolların sağlıklı, bacakların felç olduğu tablodur.
Omurilik felcinde görülebilen diğer belirtiler şunlardır:
- Hareket kaybı,
- His kaybı,
- Bağırsak ve mesane fonksiyonlarında kayıp,
- Aşırı kas kasılmaları (spastisite),
- Cinsel işlev bozuklukları,
- Nöropatik ağrı,
- Solunum fonksiyonlarında bozulma
Omurilik yaralanmasını teşhis etmek için nörolojik muayene, bilgisayarlı tomografi (BT), MR görüntüleme (MRG) veya omurga röntgeni kullanılabilir.
Omurilik Felci Tedavi Edilebilir Mi?
Omurilik yaralanmasında, hayatı tehdit eden durumları ele almak ve uzun vadeli fonksiyon kayıplarını önlemek için acil tedavi gereklidir. Erken dönemde çeşitli ilaç tedavileri ve ameliyat önerilebilir. Erken dönem tıbbi müdahalelerden hemen sonra, kişide meydana gelen fonksiyon kayıplarının tedavisi için kapsamlı fizik tedavi uygulamasına başlanır.
Kapsamlı fizik tedavi, kişini durumuna göre yatılı veya ayaktan tedavi şeklinde uygulanabilmektedir. İstanbul Rehabilitasyon Akademisi‘nde omurilik felci geçiren hastalara yönelik nöro-rehabilitasyon, robotik fizik tedavi ve yatılı fizik tedavi hizmetleri sunulmaktadır.
Referans: webmd.com
