Felçli hastaların iyileşmesi için yoğun ve kapsamlı rehabilitasyon programı ve sık tekrarlı egzersizler büyük öneme sahiptir. İnme sonrası iyileşme süreci yoğun çalışmaya bağlıdır. Çünkü beynin kendini yeniden organize edebilmesinin anahtarı budur.
Beyin kanaması, beyin damar tıkanıklığı, kafa travmaları veya beyin tümörü sonrası beyin hücreleri hasar görür. Hasar gören beyin hücreleri fonksiyonlarını yerine getiremez. Dolayısıyla beyin hasarı sonrası vücudun genellikle bir tarafını etkileyen kısmi felç (hemiparezi) veya tam felç (hemipleji) tabloları ile karşılaşırız. Hasar gören ve ölen beyin hücreleri kendini yeniden iyileştiremez.
Peki felçli hastanın yeniden iyileşmesi nasıl mümkün olur?
Bu noktada, beynin kendini yeniden organize edebilme özelliği olarak tanımlanan, nöroplastisite kavramı devreye girer. Beynin sağlıklı dokuları, hasarlı bölgenin fonksiyonlarını üstlenmeye başlar. Kol ve bacaklarda hiç hareketi olmayan hasta, zaman içinde önce kaba hareketleri ardından da daha komplike hareketleri geri kazanmaya başlar.
Nöroplastisite, beynimizin kendini yeniden yapılandırmak ve yeni nöral bağlantılar oluşturmak için kullandığı mekanizmadır. Anlamlı bir görev her uygulandığında bu nöral yollar güçlenir. Sinir yolları yenilenmeye ve güçlenmeye başladıkça, beyin ve vücut arasındaki iletişim gelişir. Sinir sistemi tekrar sinyal gönderebildiğinden, etkilenen taraftaki felç tablosu da yavaş yavaş iyileşmeye başlar.
İlginizi Çekebilir : “Nöroplastisite | Beyin Kendini Yeniler Mi?“
Ne kadar çok pratik yaparsanız, bu beceriler o kadar güçlü hale gelir
Konuyu daha iyi anlayabilmek için alışkanlıklarımızı düşünelim. Alışkanlıklar, daha önce yüzlerce kez yaptığımız için üzerine düşünmeden ve çok az çabayla yaptığımız şeylerdir. Örneğin uzun süredir araba kullanan kişi, vites değiştirirken debriyaja bastığını bilinçli olarak düşünmez. Ancak araba kullanmayı yeniden öğrenen biri için bu üzerine düşünülmesi ve pratik yapılması gereken bir konudur. Tekrarlayan hareketler, beynimizde alışkanlığa dönmek için güçlü sinir yolları yaratır. Sonucunda ise o hareketi düşünmeden yapabilecek kadar ustalaşırız.
Beyin hasarı sonrası, giyinmek gibi basit günlük aktiviteleri gerçekleştirmek için daha fazla efor sarf etmek gerekir. Bunun nedeni, bu becerileri kontrol eden güçlü sinir yollarının hasar görmesidir. Neyse ki, beynimiz bu sinir yollarını yeniden inşa etmek için kendini yeniden yapılandırabilir. Burada yoğun çalışma ve tutarlılık anahtardır. Düzenli olarak tekrarlanan tutarlı bir çaba olmadan sonuç alınamaz.
Yoğun çalışma ile geri kazanabileceğiniz fonksiyonlar:
- Hareketin geri kazanılması: Hareket kaybı, tekrarlı rehabilitasyon egzersizleri ile geri kazanılabilir. Fizik tedavi sırasında ne kadar çok tekrar yaparsanız, beyniniz kendini o kadar çok yeniden düzenler. Sonuç olarak, hareketlerin geri kazanılması hızlanır.
- Konuşmanın geri kazanılması: Konuşma kaybı, konuşma terapisi egzersizlerinin yoğun uygulanmasıyla tedavi edilebilir. Dil hareketi ve okuduğunu anlama gibi dille ilgili farklı becerileri tekrar tekrar uygulayarak, dil becerisi geliştirilebilir.
- Duyunun geri kazanılması: Sıcak/soğuk hissetme zorluğu gibi bozulmuş duyular, duyusal yeniden eğitim egzersizlerinin tekrarlı olarak uygulanmasıyla tedavi edilebilir. Cildinizi tutarlı bir şekilde farklı dokulara ve sıcaklıklara maruz bırakmak, beyninizin duyusal bilgileri işlemede daha iyi olmasına yardımcı olur.
Yoğun ve kapsamlı rehabilitasyon programı ve sık tekrarlı egzersizler, inme sonrası iyileşmenin en önemli bileşenlerindendir. Yalnızca rehabilitasyon merkezinde uygulanan veya ara sıra yapılan egzersizler yeterli değildir. İnme rehabilitasyonunda tutarlılık esastır. Hastalar, fizik tedavi merkezi dışında, kendi evinde de egzersizlerini düzenli şekilde yapmalıdır.
Sık tekrarlı çalışmalar, inme sonrası tamamen iyileşme şansınızı en üst düzeye çıkarmanın en etkili yoludur.
İlginizi Çekebilir : “Yatılı Kapsamlı Fizik Tedavi“
Referans: flintrehab.com
