İnme ve geçici iskemik atak (GIA) geçiren kişiler, genellikle ilk olaydan daha şiddetli ve sakatlayıcı olan, tekrarlayan ikinci inme riski altındadır. İkinci inmenin önlenmesi, hızlı tanı ve tedaviyi ve altta yatan nedenin hızlı bir şekilde tanımlanmasını gerektirir. Ancak uygulanan tedavilere rağmen tekrarlayan inmeler, tüm inmelerin %25-30’unu oluşturmaya devam eder. Bu durum ikinci inmeyi önleme stratejilerinde başarısızlığı ifade eder. İlk kez inme geçiren veya geçici iskemik atak geçiren hastalarda etkili ve uygun ikinci inmeyi önleme stratejilerinin derhal ve sürekli olarak uygulanması, inme geçirme riskini dörtte bir oranında azaltma potansiyeline sahiptir.
İnme Tekrarlar Mı ?
İnme veya geçici iskemik atak (GİA) sonrası ikinci kez inme geçirme riski, ilk 6 saatte yaklaşık %1, 12 saatte %2, 2. günde %3, 7. günde %5 ve 10. saatte %10 artmaktadır. Bu nedenle, inme veya GİA, acil tanı ve tedavi gerektiren tıbbi bir acil durumdur.
Akut inme sonrası sağ kalanlarda tekrarlayan inme riski 1 yılda yaklaşık %11,1 iken bu oran 5 yılda %26,4 ve 10 yılda %39.2 olarak ifade edilmiştir. 18-50 yaş arası inme geçirmiş genç erişkinlerde 20 yıllık tekrarlayan iskemik inme riski yaklaşık %19 olarak belirtilmiştir. Uzun vadede tekrarlayan ikinci inme riskini öngören faktörler arasında:
- Yaygın vasküler risk faktörleri (yaşlılık, hipertansiyon, diyabet veya sigara),
- Önceki semptomatik vasküler hastalık (inme, miyokard enfarktüsü veya periferik arter hastalığı),
- Stabil olmayan vasküler hastalık,
- Embolik kaynaklar ve nedenler (atriyal fibrilasyon veya kalpten veya büyük arterlerden embolizmin neden olduğu iskemik inme) bulunmaktadır.
Okumaya devam edin : ”İnme Tekrarlar Mı? İkinci İnme Nasıl Önlenir?”
İkinci İnmeyi Önleme Stratejileri
Geçici iskemik ataktan (GİA) şüphelenilen hastalar, hızlı bir şekilde değerlendirilmelidir. İkinci inmeyi önlemeye yönelik etkili stratejiler, akut uzman birimde değerlendirme ve yönetimi, acil tedaviyi içerir.
Antikoagülasyon Tedavisi
İkinci inmenin önlenmesindeki etkili stratejilerden biri iskemik inme veya arteriyel orijinli geçici iskemik atak geçiren tüm hastalara hekimleri tarafından reçete edilen antikoagülasyon tedavinin düzenli şekilde kullanılmasıdır.
Kan Basıncı Kontrolü
Tüm inme hastalarında kan basıncının kademeli şekilde düşürülmesi önerilir. İnme sonrası kan basıncını düşürmeye başlamak için ideal zaman belirsizdir, ancak hastaneden taburcu edilmeden önce başlanmalıdır. İkinci inme riskini en aza indirmek amacıyla kan basıncını düzenlemeye yardımcı ilaçları düzenli bir şekilde kullanmalı, düzenli kan basıncı ölçümü yapmalı ve yaşam tarzında da birtakım değişiklikler yaparak kan basıncı kontrolüne destek olunmalıdır.
Kolesterol Kontrolü
İkinci inmenin gelişmemesi ve riskinin azaltılması amacıyla düşük yoğunluklu lipoprotein yani LDL kolesterol konsantrasyonu, aterosklerozun neden olduğu iskemik inme veya geçici iskemik atak geçiren hastalarda diyet ve yaşam tarzı değişikliği ve ilaç tedavisi yoluyla azaltılmalıdır.
Sigara ve Alkol Kullanımı
İnme veya geçici iskemik atak geçiren hastalar ikinci inmenin gelişmesini önlemek amacıyla en kısa sürede sigarayı bırakmalı, alkol alımını durdurmalıdır. Konuyla ilgili hastalar hekimlerine danışarak ilaç tedavisi ve davranışsal tedavinin bir kombinasyonunu düşünülebilirler.
Fiziksel Aktivite
Rutin günlük yaşam aktiviteleri, haftada 4-7 gün 30-60 dakika orta düzeyde fiziksel egzersizle (örn. tempolu yürüyüş) ve ayrıca diğer diğer dinamik egzersizlerle de desteklenmelidir. Yüksek riskli hastalar (örn. kalp hastalığı olanlar vb.) mutlaka bir fizyoterapist tarafından tıbbi olarak denetlenen egzersiz programlarına katılmalıdır.
Sağlıklı Dengeli Beslenme
İkinci inmenin önlenmesine yardımcı bir diğer öneri ise doymuş yağ, kolesterol ve sodyum oranı düşük ve taze meyve, sebze, az yağlı süt ürünleri, çözünür lif, tam tahıllar ve bitki kaynaklarından elde edilen protein kaynaklı bir diyetin uygulanmasıdır. Ayrıca günlük tüketilen su miktarının da arttırılması ve kahve, çay tüketiminin sınırlandırılması alınacak diğer önlemler arasında yer almaktadır.
İlginizi çekebilir : “İnmeyi Önlemek | İnmeden Korunmak İçin Neler Yapılmalı?“
