Kalça protezi ameliyatı, kalça ekleminde bozulmalara neden olan hastalıklar veya travmalar sonucu uygulanmaktadır. En sık olarak kalça ekleminde kireçlenme (osteoartrit) ve kalça ekleminin iltihaplı romatizmalarında uygulanır. Kalça eklemini etkileyen kırıklarda da kalça protezi ameliyatı gerekebilir.
Kalça protezi ameliyatı, kırıklar veya hastalıklar sonucu hasar gören kalça ekleminde ağrıyı azaltmak ve eklem hareketini normale döndürmek amacı ile yapılır. Ameliyat sonrası kişinin ağrısız şekilde günlük yaşamına devam edebilmesi amaçlanır.
Kalça Ağrısında Ameliyatsız Tedavi
Kalça ağrısı, hareket güçlüğü ve yürüme bozukluğu durumlarında, ilk tedavi seçeneği ameliyat değildir! Öncelikle:
- Kilo vermek,
- Fizik tedavi uygulamaları,
- Fizyoterapist eşliğinde egzersiz,
- Baston benzeri yardımcı cihaz kullanımı ve
- Eklem içi enjeksiyonlar (hyaluronik asit, prp, kök hücre) önerilebilir.
Bu tedavilere rağmen şikayetler devam ediyorsa, kalça ekleminde oluşan hasar büyükse ve kemiklerde şekil bozukluğu meydana geldiyse kalça protezi ameliyatı uygulanabilir.
İlginizi Çekebilir : “Kalça Ağrısı Nedenleri“
Kalça Protezi Hangi Durumlarda Gereklidir?
- Kalça ekleminde kireçlenme (Osteoartrit)
- İltihaplı romatizmal hastalıklar (Romatiod artrit, Ankilozan spondilit…)
- Kalça çıkığı (Doğumsal veya travma sonucu oluşan)
- Legg-Calve-Perthes hastalığı sekeli
- Kalça eklemini etkileyen kırıklar
- Osteonekroz ve
- Hemofili ile ilişkili eklem harabiyeti gibi durumlarda kalça protezi ameliyatı uygulanır.
Kalça protezi ameliyatında yaş tek başına bir faktör değildir. Kalça protezi ameliyatı en sık 50-80 yaşları arasında yapılır. Ancak daha genç veya yaşlı kişilerde de kalça protezi uygulanabilir.
İlginizi Çekebilir : “Kalça Kireçlenmesi Belirtileri ve Tedavisi“
Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Kalça protezi ameliyatı sonrası, protezin sağlığı için dikkat etmeniz gereken bazı hususlar vardır. Bu yazımızda genel olarak dikkat edilmesi gerekenleri paylaştık. Ancak ameliyat sonrası kısıtlamalar; hastanın yaşına ve duruma, kullanılan proteze ve ameliyat tekniğine göre değişkenlik gösterir. Bu nedenle ameliyat doktorunuzun size özel önerilerine uymanız gerekir.
Bazı hastalarda daha uzun süre ve daha ciddi kısıtlamalar gerekliyken, bazı hastalarda daha az kısıtlamalar olabilir. Kalça protezi ameliyatında ön (anterior) ve arka (posterior) ameliyat yaklaşımlarında farklı kısıtlamalar olabilir.
İzleyin : “Kalça Protezi Olanlar Dikkat!“
Posterior Cerrahi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Bacak bacak üstüne atılmamalıdır.
- Bacakların birbirine fazla yaklaşmasını önlemek için yatarken dizlerin arasına yastık konulabilir.
- Kalça eklemi 90 dereceden fazla bükülmemelidir. Yani ayakkabı veya çorap giymek için öne eğilmek veya alçak koltuklara oturmak sakıncalıdır.
- Kalça eklemi aşırı içe doğru dönmemelidir.
- Proteze yüklenmemek için o tarafa yan yatıştan kaçınmak gerekebilir.
Anterior Cerrahi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Kalçanın aşırı geriye hareketinden kaçınmak gerekir.
- Kalça eklemi aşırı dışa doğru dönmemelidir.
- Yüz üstü yatmak sakıncalı olabilir.
- Başlangıçta köprü egzersizleri önerilmez.
Bu öneriler genellikle ilk 6 hafta içindir. Ancak bazı durumlarda daha kısa veya daha uzun süre dikkat etmek gerekebilir. Önlemler ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında ameliyat doktorunuza danışmaktan çekinmemelisiniz.
Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Fizik Tedavi
Kalça protezi ameliyatı sonrası, kişinin ayağa kalkması ve günlük yaşamına hızlıca dönebilmesi için fizik tedavi erken dönemde başlar. Ameliyat sonrası ilk günde fizyoterapist eşliğinde yatak içi egzersizler başlanır. Genellikle ilk günlerde hastanın yatak kenarında oturması, ayağa kalkması ve walker gibi yardımcı bir cihazla yürümesi hedeflenir. Hastaya, protezin yerinden çıkmasına neden olabilecek davranışlar ve bunlardan nasıl kaçınabileceği öğretilir. Çoğu zaman hasta taburcu olmadan önce merdiven inme ve çıkma eğitimi verilir.
Fizik tedaviye erken dönemde başlamak kas erimesi, eklem tutukluğu ve damar tıkanıklığı gibi ek komplikasyonların gelişmesini önler. Hastanın erken dönemde ayağa kalkmasına ve bağımsızlığını kazanmasına yardımcı olur.
Hasta ortopedi servisinden taburcu olduktan sonra, hastanın durumuna göre yatılı veya ayaktan fizik tedavi programı önerilebilir.
Referans: doktorfizik.com