İnme, beynin bir kısmına kan akışı kesildiğinde veya azaldığında ortaya çıkan, beyin dokusunun oksijen ve besin almasını engelleyen acil tıbbi bir durumdur. Beyin hücreleri dakikalar içerisinde ölmeye başlar. İnme acil tıbbi bir durumdur ve hızlı tedavi hayati önem taşımaktadır. Erken müdahale beyin hasarını ve gelişebilecek komplikasyonları en aza indirebilir.
İki ana felç türü vardır: İskemik ve hemorajik inme. İskemik inme en yaygın olanıdır ve tüm vakaların yaklaşık %85’ini oluşturur. Beyninize giden arterler daraldığında veya tıkandığında kan akışının ciddi şekilde azalmasına neden olur. Hemorajik İnme ise beyindeki bir kan damarı sızdırdığında veya yırtıldığında ortaya çıkar. Bunun nedeni yüksek tansiyon veya anevrizma gibi durumlar olabilir.
İnme Olduğunu Nasıl Anlarız?
Felç belirtilerini tanımak hayat kurtarıcı olabilir. Uyarı işaretlerini hatırlamaya yardımcı olmak için FAST kısaltması kullanılır:
- Face :Yüzün bir tarafı sarkabilir veya uyuşabilir. Bir tarafın sarkık olup olmadığını görmek için kişiden gülümsemesini isteyin, mimiklerde değişiklik veya azalma varsa tıbbi destek isteyin.
- Arm: Tek taraflı kol zayıf veya uyuşmuş olabilir. Kişiden bir kolunun aşağıya doğru sürüklenip sürüklenmediğini görmek için iki kolunu da kaldırmasını isteyin.
- Speech: Konuşma geveleyerek yapılabilir veya kişi konuşmada veya konuşmayı anlamada zorluk yaşayabilir.
- Time:Bu semptomlardan herhangi biri varsa, semptomlar kaybolmuş gibi görünse dahi derhal acil servisleri arayın. İnme tedavisinde zaman çok önemlidir.
İlginizi Çekebilir: İnme Tedavisi – 5 Adımda Felç Tedavisi Nasıl Olur?
Tedavi ve İyileşme
İnmenin tedavisi İnmenin yerine, tipine ve büyüklüğüne bağlıdır. İskemik inmede doktorlar pıhtıları gidermek ve kan akışını yeniden sağlamak adına ilaçlar kullanabilirler. Bazı durumlarda tıkanıklıkları fiziksel olarak ortadan kaldırmak için prosedürlere ihtiyaç duyulabilir. Hemorajik inmede kan damarlarını onarmak için ameliyat gerektirebilir.
Felç sonrası iyileşme bireyler arasında büyük farklılıklar göstermektedir. Bazı insanlar tamamen iyileşirken bazıları uzun vadeli veya kalıcı sakatlıklar yaşayabilir. Bu tamamen İnmenin beyni etkilediği alana, büyüklüğüne, tipine ve müdahalenin zamanında bağlıdır. İnme Rehabilitasyonu kapsamlı bir program gerektirmektedir.
Mümkün olduğunca bağımsızlığını yeniden kazanmasına yardımcı olmak için bireyin ihtiyaçlarına göre tasarlanmış en erken dönemde kapsamlı fizik tedavi, İş – uğraşı terapisi ve konuşma terapisi, robotik rehabilitasyonu içermektedir.
İlginizi Çekebilir: İnme Riski Altında Olduğunuzun 8 İşareti
İnmeyi Önleme Stratejileri Nelerdir?
İnmeyi önlemek, altta yatan koşulları yönetmek için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeyi içerir. Yüksek tansiyonu kontrol etmek, kolesterolü düşürmek, sigarayı bırakmak, diyabeti yönetmek, sağlıklı kiloyu korumak, dengeli beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak felç riskini önemli ölçüde azaltabilir.
İnmenin ne olduğunu bilmek, belirtilerini tanımak ve hızlı hareket etmek, yaşamla ölüm veya tam iyileşme ile ciddi sakatlık arasındaki fark olabilir. İnme semptomları, risk faktörleri ve önleme konusunda farkındalık ve eğitim, bu ciddi durumun bireyler ve toplum üzerindeki etkisini azaltmada oldukça önemli bileşenlerdir.
Aciliyetin farkına varmak ve HIZLI harekete geçmek, bu kritik sağlık sorunundan etkilenenlerin hayatlarını kurtarabilir ve gelişebilecek komplikasyonları engelleyebilir.
Okumaya Devam Edin: Robotik Rehabilitasyon Nedir?
Bu makale İstanbul Rehabilitasyon Akademisi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmış ve onaylanmıştır.
