Omurilik, omurganın içinde bulunan ve Merkezi Sinir Sistemi (MSS) ile bağlantı içinde olan bir yapıdır. Omurilik, birçok önemli görevi yerine getirerek merkezi sinir sistemi ile vücudun farklı bölgeleri arasındaki iletişimi kurar.
Omuriliğin Görevleri Nelerdir?
- İletişim Merkezi: Vücudun üst ve alt kısımları arasındaki iletişimden sorumludur. Beyin ve diğer yapıların arasındaki iletişimi sağlar.
- Duyu İşleme: Omurilik, vücuttan gelen bilgileri işler. Deri, kaslar ve iç organlardan alınan duyuları beyne ileterek çevreyi algılamamızı destekler.
- Hareket Kontrolü: Omurilik, kasların hareketlerini düzenler.
- Refleksler: Omurilik, reflekslerin gerçekleşmesinde önemli bir yetkiye sahiptir. Örnek verecek olursak; sıcak bir yüzeye dokunduğunuzda omurilik devreye girerek elinizi sıcak yüzeyden çekmenizi sağlar. Böylece yaralanmaların önüne geçilir.
- İdrar Kontrolü: Omurilik, idrar kesesinin kontrolünden de sorumludur. Omurilik tarafından kontrol edilen kaslar sayesinde idrar kesesi boşaltılır.
Bu önemli görevlerin omurilik yaralanmaları veya hastalıklarından kaynaklı olarak aksaması ciddi sorunlara yol açabilir. Omurilik hasarı; duyu kaybı ve kas felci gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu sebeple omurilik sağlığı büyük önem taşır.
Omurilik Yaralanmasında Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon
Omurilik yaralanmaları, kişinin bağımsızlığını kısıtlayabileceğinden yaşamını değiştirebilir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon yaklaşımları bu süreçte önemli rol oynamaktadır. En erken dönemde kapsamlı fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları tedavinin seyrini olumlu yönde değiştirmektedir.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarının amacı; hareketliliğin yeniden sağlanması, kaybolan fonksiyonların geri kazandırılması ve kas kuvvetinin artırılmasıdır. Omurilik hasarı sonrası fizik tedavi ve rehabilitasyon hekimi hastayı değerlendirir; her bir hasta için, hastanın ihtiyaçları doğrultusunda, hastaya özel kapsamlı bir fizik tedavi programı hazırlar.
Hastaların kaybolan fonksiyonlarının geri kazandırılması ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı hedeflenirken bu doğrultuda robotik rehabilitasyon uygulamaları da hastanın durumunun uygunluğuna göre tedaviye eklenir.
Günlük yaşam aktivitelerinin desteklenmesinde; giyinme, tekerlekli sandalyeden yatağa transferler ve yardımcı cihazların etkili bir şekilde kullanılmasını içeren eğitimler hastaya verilmelidir.
Omurilik yaralanmaları genellikle kronik ağrı şikayetlerini de oluşturur. Hastaların tedavi sürecinde ağrısını hafifletmek, rahatsızlık hissini gidermek adına fizyoterapi ajanlarından da faydalanılabilinir. Hastaların duyu hasarı gibi farklı sağlık sorunları yok ise, transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu yöntemi kullanılıp ağrı kontrolü yapılabilmektedir.
İlginizi Çekebilir: Omurilik İltihabına Bağlı Felç Geçiren Menekşe Hanım’ın Başarı Hikayesi
Multidisipliner Tedavi Ekibi
Omurilik yaralanmalarında multidisipliner yaklaşım uygulanmalıdır. Fizik tedavi bir ekip işidir. Hastaların psikolojik açıdan desteklenmesi, farklı sağlık problemlerinin teşhisi ve kontrol altında tutulması, hastanın ihtiyaçları doğrultusunda çeşitli sağlık uzmanlarının tedaviye katılımı önemlidir. Fizik Tedavi ve Rehabiliasyon Uzmanı önderliğinde;
- Fizyoterapist
- Ergoterapist
- Fizik Tedavi Teknikeri
- Dil – Konuşma Terapisti
- Solunum ve Yutma Terapistlerin iş birliği içinde rehabilitasyon sürecini sürdürmeleri önemlidir.
Omurilik Yaralanmaları ve Yardımcı Cihazların Kullanımı
Omurilik yaralanması olan hastalarda, tekerlekli sandalye veya diğer yardımcı cihazların kullanımı oldukça yaygındır. Hastalara bu tür destek cihazlarının doğru ve etkili bir şekilde nasıl kullanılacağının eğitimini vermek, tedavi parametrelerinden biridir. Bu parametrenin göz önünde bulundurulması hastaların güvenli ve verimli bir şekilde günlük yaşamını geçirmesini destekler.
Kapsamlı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, omurilik yaralanmalı bireyler için iyileşme ve bağımsızlığa giden yolculuğun ayrılmaz bir parçasıdır.
Gelişmiş teknik ve teknolojiler, multidisipliner yaklaşım ile hastaların kaybedilmiş fonksiyonlarının yeniden kazanmalarına ve günlük yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olmaktadır. Gelişmiş teknolojiler, Omurilik Yaralanması olan bireylerin beklentilerinin artmasına sebep olurken daha parlak ve bağımsız bir gelecek için umut vadediyor.
Okumaya Devam Edin: Yürüme Robotu / Lokomat
Referans: mayoclinic.org
