Beyin kanaması, beyindeki damarlardan birinin yırtılması ve kanamasıdır. Kanamadan etkilenen beyin dokusu beslenemez ve o bölgede beyin hasarı meydana gelir. Beyin kanaması, inmenin önemli bir nedenidir ve bu tür inmelere hemorajik inme adı verilir. İnmenin önemli bir diğer nedeni ise beyin damar tıkanıklığıdır (iskemik inme).
İnmelerin yaklaşık %85’i beyin damar tıkanıklığı; %15’i ise beyin kanamasına bağlı meydana gelir. Ancak beyin kanamasına bağlı inmeler genellikle daha şiddetlidir.
Beyin Kanaması Neden Olur?
Yüksek Tansiyon: Tansiyonun aşırı yükselmesi, beyin kanaması riskini önemli ölçüde artırır. Yüksek tansiyon, damar duvarında hasara neden olabilir. Hasar gören damar duvarı yırtılmaya ve kanamaya daha yatkın hale gelir. Hipertansiyonun uzun süre devam etmesi ise beyin damar tıkanıklığı riskini artırır.
Beyin kanamasının diğer nedenleri arasında:
- Anevrizmalar (halk arasında beyinde baloncuk oluşması olarak da bilinir),
- Beyin damar yumağı (Arteriyovenöz Malformasyon (AVM))
- Kafa travmaları,
- Kanama bozuklukları yer alır.
Ayrıca yaşlılarda (gençlere kıyasla), erkeklerde (kadınlara kıyasla), sigara içenlerde, şeker hastalarında ve alkol kullananlarda beyin kanaması riski daha yüksektir.
Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanaması belirtileri; kanamanın yerine ve şiddetine bağlı olarak her hastada farklılık gösterebilir. Belirtiler şunları içerebilir:
- Şiddetli baş ağrısı – en yaygın görülen belirtidir. Ancak bazı durumlarda olmayabilir.
- Vücudun tek tarafında yüzde, kolda ve bacakta hareket kaybı
- Vücudun tek tarafında yüzde, kolda ve bacakta uyuşma
- Konuşulanları anlayamama veya konuşamama
- Yürüme bozukluğu ve denge kaybı
- Mide bulantısı veya kusma
- Görme bozukluğu, çift görme
Daha şiddetli kanamalarda belirtiler hızla ortaya çıkabilir veya hasta komaya girebilir.
İnmede erken müdahale hayat kurtarır. Kendinizde veya bir yakınınızda bu belirtileri farkettiğiniz anda 112’yi arayın. Tedaviye ne kadar hızlı ulaşırsanız iyileşme şansınız o kadar yüksek olur.
Beyin Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide ilk hedef; kanamayı durdurmak ve gelişebilecek daha büyük hasarları önlemektir. Bu amaçla ilaç tedavileri veya cerrahi tedaviler uygulanabilir. Acil tıbbi müdahaleler gerçekleşip hastanın yaşamsal bulguları stabil hale geldiği anda kapsamlı fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci başlar.
Beyin kanaması sonrası, kanamanın şiddetine ve etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak kişide çeşitli fonksiyon kayıpları meydana gelebilir. Kişi konuşamayabilir, kolunu veya bacağını oynatamayabilir ve yürüme yeteneğini kaybedebilir. Bu kaybolan fonksiyonların yerine gelmesi için en hızlı şekilde fizik tedavi ve nörorehabilitasyon çalışmalarına başlanır.
Yatılı kapsamlı fizik tedavi programı fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman hekimi tarafından belirlenir. Örnek bir kapsamlı rehabilitasyon programı şunları içermelidir:
- Fizyoterapist eşliğinde egzersiz
- Ergoterapi – iş uğraşı terapisi
- Konuşma – yutma terapisi
- Robotik yürüme rehabilitasyonu (Erigo, Lokomat)
- Robotik el kol rehabilitasyonu (Armeo Power)
- Yerçekimsiz yürüme platformu (Alter G)
- Bilgisayar destekli denge cihazı (Biodex Balance System)
- Elektroterapi ile kas güçlendirme
- Solunum terapisi
Hasta tedavi boyunca fizik tedavi rehabilitasyon hekimi, iç hastalıkları hekimi, nöroloji hekimi, beyin cerrahisi hekimi, kardiyoloji hekimi ve gerekli diğer branş hekimleri tarafından takip edilmelidir. Bu hastalar kapsamlı bir konsey tarafından izlenir ve medikal tedavileri konsey tarafınca belirlenir.
İlginizi Çekebilir: Yatılı Kapsamlı Fizik Tedavi – İstanbul Rehabilitasyon Akademisi
