Ayna terapisi, çeşitli hastalıkların yanı sıra inme (felç) tedavisinde de kullanılabilen etkili bir rehabilitasyon yöntemidir.
İnme – adı üstünde – hayatın ortasına inen ve kişiyi felç bırakabilen önemli bir sağlık problemidir. İnme nedeniyle felç geçiren kişiler yürüme, el-kol kullanımı ve bilişsel beceriler gibi birçok önemli fonksiyonu kaybedebilir. Kaybedilen bu fonksiyonların yeniden öğrenilmesi için en erken dönemde kapsamlı fizik tedavi çalışmalarına başlanır.
Kapsamlı fizik tedavide, klasik fizik tedavi uygulamalarının yanı sıra, hastanın potansiyeline ve ihtiyacına uygun olan çeşitli terapi yöntemleri tedavi programına dahil edilir. Robotik fizik tedavi, nörofizyolojik egzersizler, zorunlu kullanım terapisi ve ayna terapisi uygulamaları yaygın olarak kullanılan önemli tedavilerden bazılarıdır.
Bu yazımızda, inme hastalarında ayna terapisinin faydalarını inceleyeceğiz.
Ayna Terapisi ile Motor Fonksiyonların Geliştirilmesi
İnme sonucu felç geçiren hastaların rehabilitasyonunda ayna terapisinin en önemli etkilerinden biri motor fonksiyonlar üzerinedir.
Ayna terapisi uygulamasında:
- Etkilenen uzuv, hastanın görüş açısı dışında, aynanın arka kısmında pozisyonlanır.
- Etkilenmeyen uzuv ile çeşitli hareketleri gerçekleştirirken hastanın aynaya bakması istenir.
- Aynadaki yansıma ile hasta etkilenen uzvunda da bu hareketleri yapıyor hissine kapılır ve hareketleri yapmaya çalışır.
- Bu yanılsama ile beyindeki nöroplastisite uyarılır ve her iki uzuvda hareket ortaya çıkarılması hedeflenir.
Hasta aynadaki görüntüyü gördüğünde beyin yanılsamaya kapılır. Bu sayede, beyinden kaslara yeniden uyarı gönderilmesi ve sinir bağlantılarının tekrar kazanılması amaçlanır. Böylece motor fonksiyonların geliştirilmesi üzerine etkileyici bir çalışma yapılmış olur.
Ağrı Yönetimi ve Hayalet Uzuv Hissi
İnme hastalarında, felçli kol ve bacaklarda ağrı ve rahatsızlık şikayetleri çok sık görülmektedir. Ayna terapisi ile, hareket yanılsamaları ve duyusal girdiler sayesinde, beyne ağrı hissini azaltacak görsel geri bildirim iletilir.
Beden Farkındalığının Artırılması
Ayna terapisi ile inme hastalarında vücut farkındalığı da artırılabilir. Ayna terapisi sırasında, aynadan alınan görsel geri bildirim, beyinde yanılsamaya yol açar. Bu sayede etkilenen uzuv ile beyin arasındaki bağlantı yeniden kurulur, beynin etkilenen kol ve bacağın bilincine varması desteklenir.
Hareket Açıklığının Artırılması
İnme hastalarında, etkilenen kol veya bacakta hareketler yeniden ortaya çıkarken, eklem hareket açıklığının azaldığı görülebilir. Ayna terapisi sayesinde hastalar aynada gördüğü yanılsamaya odaklanarak daha geniş hareket açıklığı için teşvik edilir. Hastalar ayna terapisi ile egzersiz yaparken, sağlam taraf uzuvlarını izleyerek etkilenmiş tarafta da hareket aralığını kademeli olarak artırabilirler.
Yaşam Kalitesinin Artırılması
İnme hastaları hem psikolojik hem de fizyolojik zorluklarla mücadele etmektedir. Etkilenmiş tarafta oluşacak en ufak hareketin varlığı, hastaların tedaviye ve kendilerine olan inancını artıracaktır. Hastalar kaybettikleri fonksiyonlarını geri kazanırken, bağımsızlıklarını da beraberinde elde etmiş olacaktır. Böylece hastaların yaşam kaliteleri artacaktır.
Okumaya Devam Edin: İnme Tedavisinde Güncel Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamaları
Referanslar
- Arya, K.N., Pandian, S., & Kumar, S.P. (2017, September 26). Effect of activity-based mirror therapy on lower limb motor-recovery and gait in stroke: a randomised controlled trial. Neuropsychological Rehabilitation.
- Ji, S.G. & Kim, M.K. (2014). The effects of mirror therapy on the gait of subacute stroke patients: a randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation, 29(4), 348-54.
