Transvers miyelit, omuriliği etkileyen bir hastalıktır. Omurilikteki sinir liflerinin üzerini kaplayan koruyucu bir örtü olan miyelin kılıfın iltihaplanması sonucu, çeşitli nörolojik bozukluklara sebep olur. Transvers miyelit halk arasında omurilik iltihaplanması olarak da bilinmektedir. Hastalık sonucu ortaya çıkan belirtilerin şiddeti, hangi sinirlerin ne kadar hasar gördüğü ile ilgilidir.
Transvers Miyelit (Omurilik İltihabı) Kimlerde Görülür?
Transvers miyelit, otoimmün hastalıklar veya inflamatuar durumların çeşitli faktörlerine bağlı olarak gelişir. Ayrıca viral bakteri veya enfeksiyonlara bağlı olarak da gelişebilmektedir. Su çiçeği, kızamık gibi enfeksiyonlara bağışıklık sisteminin tepkisi olarak ortaya çıkabilir.
İlginizi Çekebilir: Transvers Miyelit Tanısı Nasıl Koyulur?
Transvers Miyelit Belirtileri Nelerdir?
Omurilik iltihabı belirtileri genellikle aniden başlar ve hızla ilerler. Yaygın olarak görülen belirtiler şunlardır:
- Bacaklarda kas güçsüzlüğü veya felç gelişmesi
- Kollarda güçsüzlük veya felç gelişmesi
- Duyu problemleri
- Kol ve bacaklarda ağrı, uyuşma, karıncalanma hissi
- İdrar ve dışkı problemleri
- Kaslarda istem dışı kasılma (spastisite)
- Yorgunluk ve depresyon hali
Transvers miyelit hastalığında, kesin bir tedavi olmasa da ilaç tedavileri ile şikayetlerin ilerlemesi engellenebilir. Bunun yanında en erken dönemde kapsamlı fizik tedavi ve rehabilitasyon programına başlamak gerekir. Hastada oluşabilecek kas güçsüzlüğü, yürüme bozukluğu gibi fonksiyon kayıplarının önlenmesi ve tedavisinde fizik tedavi ve rehabilitasyon oldukça önemlidir.
Transvers Miyelit ve Fizik Tedavi
Yaşamsal bulguları kontrol altına alınan ve tıbbi durumu stabil hale gelen hastada en erken dönemde fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarına başlanır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman hekimi, hastayı kapsamlı şekilde muayene ederek hastanın ihtiyaçlarına uygun bir tedavi planı belirler.
Fizyoterapist, ergoterapist, konuşma – yutma terapisti, fizik tedavi teknikeri, solunum terapisti ve rehabilitasyon hemşiresi gibi pek çok farklı branştan sağlık uzmanları hastanın rehabilitasyonu için ekip halinde mücadele ederler.
Fizik tedavide ilk olarak, kas gücü kaybının önlenmesi ve hareketliliğin korunması hedeflenir. Fizik tedavi uygulamaları ve egzersizler ile; kas gücünü artırmak, doğru yürümenin yeniden öğrenilmesi, el – kol kullanımının geliştirilmesi ve bağımsızlığın artırılması sağlanır.
Aynı zamanda hastalığa bağlı gelişebilen ağrılar için; TENS benzeri fizik tedavi ajanları ve sıcak/soğuk uygulamalar kullanılabilir.
Omurilikteki etkilenim sonucunda hastalarda denge kaybı gelişebilir. Denge ve koordinasyon egzersizleri bu kaybın önüne geçilebilir.
Klasik fizik tedavi yöntemlerini destekleyici olarak, hastanın potansiyeline ve ihtiyacına uygun, robotik fizik tedavi uygulamalarından faydalanılır. Hastanın seviyesine uygun olacak şekilde; robotik yatak, yürüme robotu, el-kol robotu, yerçekimsiz koşu bandı ve bilgisayarlı denge cihazı gibi gelişmiş robotik teknolojiler tedaviye dahil edilebilir.
İhtiyaç halinde, hastaların kaybolan fonksiyonlarını yeniden yapabilmelerini kolaylaştıran, destek sağlayan ve yürümeye yardımcı olan ortezler kullanılabilir. Özellikle yürüme paterni bozulmuş veya ayak bileği kontrolü kaybolmuş hastalarda destekleyici kişiye özel afolar önerilebilir.
Mesane ve bağırsak sorunu gelişen, idrar ve dışkı kaçırma problemi yaşayan hastalarda ise pelvik taban kaslarını çalıştırmaya yönelik egzersizler ile komplikasyonların önlenmesi ve yönetilmesi adına hastalara eğitimler verilir.
Transvers miyelit, kişilerin yaşam kalitelerini oldukça etkilemektedir. Günlük yaşam kalitelerinin artırılması, kaybedilen fonksiyonların tekrar kazandırılması için kapsamlı fizik tedavi ve rehabilitasyon programı çok önemlidir. Hastalar kendilerine özgü fizik tedavi programına düzenli olarak uymalı, sabır gerektiren bir sürecin içinde olduklarını unutmamalıdır.
İzleyebilirsiniz: Transvers Miyelit (Omurilik İltihabı) ‘e bağlı Felç Geçiren Menekşe Hanım’ın Başarı Hikayesi
